Op de heup zit een stukje dat verraadt dat het hier gaat om een deel van Birma, Siam, Frans Indo-China en China. Ofwel: een landkaart gedrukt op zijde en vermaakt tot jurk. Fascinerend. Dit type kaart hoorde bij de uitrusting van Engelse piloten. Voor hen werden geografische kaarten op zijde gedrukt. Het materiaal woog nauwelijks iets, het was sterk, het kon nat worden zonder dat de inkt vervaagde. Voor Europa kregen Engelse piloten ook deze kaarten mee, er zijn er met afdrukken van bijvoorbeeld Nederland en België.
Afgelopen week filmden we de jurk in het Rijksmuseum, bij de opbouw van de tentoonstelling Revolusi!. Het kledingstuk is gemaakt door een Nederlandse vrouw. Zij moest na de oorlog constateren dat er van haar huis en huisraad niets meer over was. En toch letterlijk de draad oppakken, je weer mooi willen maken, het leven vieren. Prachtige symboliek. Er is over de tentoonstelling al het nodige te doen geweest - zonder dat iemand precies weet wat er te zien zal zijn. Dat gebeurt vaker, denk aan de film De Oost. Mij stoort dat, wacht nou tot je zelf een oordeel kan vormen, denk ik dan.
Er is meer textiel te zien bij Revolusi!. Babykleertjes gemaakt van stoffen boekomslagen, ook vanwege de schaarste aan textiel. Het is een trieste ‘bijkomstigheid’ in veel oorlogen. Moeten rondlopen in lompen, het is een schrikbeeld. Tegelijk is die schaarste een fascinerend fenomeen. Het leidt tot grote creativiteit – zie de zijden jurk, de babykleertjes En vele andere voorbeelden die ik zag op uiteenlopende tentoonstellingen. Ondergoed uit de Middeleeuwen dat eindeloos versteld is, ware naaldkunstwerkjes. Japanse kimono’s, samengesteld uit tientallen restjes stof, wonderen van puzzelwerk (zie hier en hier).
Nog meer textiel: Islamitische vlaggen en vaandels uit de collectie van het Rijksmuseum, ooit door Nederlandse militairen buitgemaakt tijdens de oorlog in Atjeh, eind 19de eeuw. Ze worden onderdeel van een installatie van de Indonesische kunstenaar Timoteus Anggawan Kusno. Het ‘werk in uitvoering’ filmpje dat ik daarover zag, maakt heel nieuwsgierig. Nog even wachten, de tentoonstelling gaat 11 februari open.
Vanavond de tweede aflevering gekeken. Erg goed.
Ik zag er een opvallende scène in waar Hans en de Molukse man wiens naam ik nu niet meer terug kan halen, maar met zijn blauwe jack, samen langs een Rotterdamse kade lopen.
Eerder in de uitzending zijn er wat beelden van de boot met de naam Atlantis ( Atlantic?) Één van de schepen die de Molukkers naar Nederland brachten.
Op de rivier achter Hans Goedkoop en de kale man in het blauwe jack vaart een binnenvaartschip voorbij. Het heeft de naam: Atlantis.
Als we wachten met commentaar tot na de opening of zoals "" na het zien van die film De Oost"", dan zijn we te laat. NU moeten we opkomen voor de waarheid die constant verdraaid wordt. Negationisme alom! Wij die het meemaakten zijn geschokt.
Tijdens de bersiap periode werd jacht gemaakt on Nederlands, andere Europeanen, Indo's, Chinezen, Indonesiers die met de koloniale regering hadden samengewerkt, zoals bestuursambtenaren. Het was een racistische slachting, en waarom mogen wij dat woord niet gebruiken? Mijn Duitse vader was ook een slachtoffer.
"De tentoonstelling wil een nieuwe stap zetten in de Nederlandse omgang met het koloniale verleden. Elke nieuwe stap is moeilijk en doet ook pijn, maar ik denk dat hier de pijn nodeloos groot is geworden door die term (Bersiap) meteen racistisch te gaan noemen" . het citaat is van David van Reybrouck.
Na de commotie over het woord "Bersiap" pardon massaker tijdens de Revolusi waarbij vnl Indo-Europeanen (ook een woord met een sterk racistische lading) betrokken waren, vraag ik me af hoe het Rijksmuseum aan deze periode vorm en inhoud geeft.
De tentoonstelling heet niet voor niets ‘Revolusi, Indonesië onafhankelijk’. Mag ik verwachten dat onafhankelijk slaat op de wijze waarop het Rijksmuseum haar verhaal vertelt?
mij ontroert dit. Natuurlijk omdat ik die tijd zelf heb meegemaakt..maar dan van de Republikeinse kant..tot dat moment dat die langneuzige rosehuidige Hollandse soldaten met hun grote zware schoenen aan ons uit Republikeins gebied kwamen halen, op last van Van Mook. Die tento zou ik zo graag zelf willen zien..zou dat mogelijk zijn??