Ik kan er lang naar kijken: een foto van een ‘Wajang Orang’ voorstelling in kasteel Colditz in Duitsland. Gespeeld op 17 en 18 november 1942. Jawel, 1942 - het is bijna niet te bevatten. Midden in de Tweede Wereldoorlog, hartje Nazi-Duitsland. De acteurs zijn Nederlandse krijgsgevangen. Onder hen majoor Rein van Langen, de grootvader van Hans.
De foto van deze voorstelling (een wajangspel met levende mensen in plaats van poppen) komt van Herman Keppy. Ik schreef eerder al over zijn zoektocht naar Indo’s en Indonesiërs die een rol speelden in het verzet tegen de nazi’s. Zijn boek Zijn jullie kerels of lafaards? staat vol opmerkelijke verhalen. Waaronder dat van de ‘Katjongs in Colditz’. Het verwijst naar de 51 mannen in dienst van het KNIL die als krijgsgevangenen vanaf de zomer van 1941 vast zaten in kasteel Colditz, hemelsbreed 200 kilometer zuidelijk van Berlijn. Op de foto hieronder is majoor Van Langen de tweede man van rechts, op de onderste rij.
Bijzonder is het wel, dienen in het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger en dan de oorlog doorbrengen in een Duitse gevangenis. Voor Rein van Langen geldt dat hij toevallig in Nederland is als de Duitsers in mei 1940 binnenvallen. Als beroepsofficier wordt hem vervolgens in juli 1940 gevraagd een zogenaamde erewoordverklaring te tekenen. Daarmee belooft hij het Duitse Rijk geen verdere schade toe te brengen. Als hij tekent, is hij een vrij man. Duizenden Nederlandse officieren en onderofficieren zetten hun handtekening.
Rein van Langen weigert. Met hem nog 56 andere officieren en 12 leerling-officieren. Van die groep van 68 zijn er maar liefst 37 in Nederlands-Indië geboren. Loyaliteit aan vorstin en vaderland lijkt hen met de paplepel te zijn ingegoten. Het geldt niet alleen voor militairen. Komende woensdag, 18 maart, is er een uitzending van mijn collega’s bij Andere Tijden met voorbeelden van Indo’s en Indonesiërs die zich keren tegen de nazi’s. Onder hen de vader van musicus Ernst Jansz, op de foto de middelste man. Hier een voorproefje van de uitzending. Kijken dus, NPO2, 22.20 uur.
verbazend inderdaad.hoe kwamen knil officieren nu in de golditz gevangenis?? hoor meer op andere tijden hoop ik
Onbekende feiten geven het verleden meer kleur en inhoud. Dank voor dit onderzoek. Ik ben benieuwd naar je verder onderzoek en zal de 18emijn tv afstemmen op deze bijdragen.
je diepgravend onderzoek levert ook nu weer indrukwekkende feitenmateriaal op
Colditz en de katjongs en de trilogie van ""Job Sitzen"" Herhaald dit boek gelezen;zeer herkenbaar
Dank : ik blijf je volgen/