Theater

26 december 2022

Er wordt ‘Siap’ geroepen en dan storten ‘de dorpelingen’, zwaaiend met een rood-witte vlag, zich in het gevecht tegen de Japanners. We gaan langs bij een theatergroep van een van de universiteiten in Semarang. Zij zijn betrokken bij de jaarlijkse herdenking van de zogenaamde Vijfdaagse Slag die zich hier voltrok van 14 tot en met 19 oktober 1945. Een klein groepje studenten -het is inmiddels ook hier kerstvakantie- is zo aardig om voor ons een paar scènes neer te zetten van de re-enactment die ze in oktober hebben uitgevoerd.

Het verhaal van de Vijfdaagse Slag is fascinerend, ik schreef er eerder uitgebreid over, zie hier. Het komt er op neer dat de Indonesiërs in de stad alle wapens van de Japanse bezetter opeisen. De Japanse commandant weigert, hij wil zich houden aan de afspraak die er na de capitulatie is gemaakt: de bestaande situatie handhaven, geen geweld meer.

Indonesische jongeren worden wel steeds gewelddadiger. Als ze een groep gevangen genomen Japanners vermoorden, is voor de commandant de maat vol. Hij geeft zijn troepen bevel op te treden. Dat doen ze, ze slaan keihard terug. De schattingen van het aantal Indonesische doden lopen uiteen van een paar honderd tot een paar duizend. Getuigen spreken van stapels lijken in de kanalen en rivieren van de stad.

De Indonesiërs worden gedwongen in te binden. Ze krijgen er bovendien een tegenstander bij. De eerste geallieerde troepen arriveren half oktober in Semarang. Het zijn Britten, ze gaan nauw samenwerken met de Japanners. Een verloren slag voor de Indonesiërs, zou je denken. Maar voor de studenten van de theatergroep ligt het anders. Zij spelen vooral een heldhaftige strijd na, waarin ze uiteindelijk overwinnen. De jaarlijkse re-enactment is bedoeld om verbondenheid te creëren tussen de inwoners van de stad.