Alsof het over koeien gaat: stamboekdossiers. Maar zo heten de lijvige folianten toch echt. Ze liggen opgeslagen bij het Nationaal Archief in Den Haag en bevatten gegevens van alle officieren die hebben gediend bij het KNIL, het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger. Hier kan de zoektocht beginnen naar de carrière van de grootvader van Hans Goedkoop.
Via het internet vraag ik stamboeken aan waarin de achternaam van Hans zijn grootvader voorkomt. Het zijn zeven nummers. In Den Haag staat er een dag later voor mij een karretje klaar met zeven grote, platte kartonnen dozen. In elk daarvan een lichtblauwe omslag met een beige-kleurig lint eromheen gestrikt. Zo zijn alle dossiers in het Nationaal Archief verpakt, van notulen van de ministerraad van 20 jaar terug (en nu dus beperkt openbaar) tot en met handgeschreven stukken van 500 jaar geleden. Die strik blijf ik heerlijk vinden, elk dossier is toch een beetje een cadeautje dat je mag uitpakken.
Bij de zeven stukken zitten dikke en dunne boeken in groot folio formaat. Gemarmerd groen, donkerbruin leer, de kaften verschillen. Elke officier heeft twee tegenover elkaar liggende bladzijden, soms over de hele lengte, soms delen twee heren de bladen. Een naam op de bovenste helft, een naam op de onderste. Anderhalve eeuw (nou ja, 136 jaar - van 1814 tot 1940) dezelfde systematiek, alles met de hand genoteerd. De namen in groot formaat, daarnaast geboortedata, ouders, opleiding en soms medische gegevens als bijziendheid.
Alle zeven heren die ik heb opgevraagd blijken voorzaten van Hans te zijn. Het meest intrigerende vind ik de oudste, in tijd wel te verstaan. Geboren in 1805 in Rheenen. Het KNIL bestaat dan nog niet. Zijn militaire verdiensten zitten bij het neerslaan van de Belgische Opstand van 1830 en de deelname aan de Tiendaagse Veldtocht tegen de zuiderburen een jaar later. Het stamboek vermeldt dat hij in 1832 als krijgsgevangen naar Frankrijk wordt afgevoerd (een half jaar later is hij weer een vrij man). Hier stokt mijn parate historische kennis, welke oorlog is dit? Wellicht de naweeën van de strijd met België? Hoe dan ook, deze oud- over- overgrootvader van Hans krijgt enkele jaren later de Militaire Willemsorde. Weliswaar de 4de klasse, maar toch.
Hij treedt in dienst van het KNIL in 1837 en scheept zich 10 april in op de Prins van Oranje. Vier maanden later, op 10 augustus, komt hij in Batavia aan. Hij wordt naar Sumatra doorgestuurd en overlijdt nog geen maand later in Padang, 32 jaar oud. Welke tragedie schuilt hier achter? Zou het malaria zijn geweest? Want ik zie bij anderen dat het stamboek het meldt als iemand bij gevechten is gesneuveld. Ik zal er denk ik niet achter komen, dit is een zijpad dat ik niet verder ga bewandelen. Maar intrigerend blijft het, vaderlandse geschiedenis die voor mij gaat leven via de summiere gegevens van één man.
